Ethanol, hay cồn sinh học, không phải là một khái niệm mới. Ngay từ những năm cuối thế kỷ 19, các nhà phát minh đã thử dùng ethanol làm nhiên liệu. Đặc biệt, Henry Ford, cha đẻ của chiếc Ford Model T ra đời năm 1908, đã thiết kế xe có thể chạy bằng xăng, ethanol hoặc hỗn hợp của cả hai. Ông tin rằng ethanol từ cây trồng có thể trở thành nguồn năng lượng bền vững cho ô tô trong tương lai.

Tuy nhiên, xăng pha chì sau đó được phát triển mạnh mẽ, giá rẻ và có chỉ số octane cao nên đã nhanh chóng thống lĩnh thị trường, đẩy ethanol lùi vào dĩ vãng trong suốt nửa đầu thế kỷ 20.

Khủng hoảng dầu mỏ và sự trở lại của Ethanol trong thập niên 1970

Mọi thứ thay đổi khi khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 và 1979 khiến giá dầu tăng vọt. Các quốc gia phụ thuộc vào dầu mỏ, trong đó có Mỹ, bắt đầu nhận ra rủi ro khi lệ thuộc vào một nguồn cung năng lượng duy nhất.

Brazil tiên phong với chương trình Proálcool ra đời năm 1975, sản xuất ethanol từ mía đường và khuyến khích pha vào xăng. Trong khi đó ở Mỹ, năm 1978, Quốc hội thông qua Energy Tax Act, ban hành chính sách ưu đãi thuế cho xăng pha ethanol. Đây là một bước đi nhằm giảm phụ thuộc vào dầu nhập khẩu và hỗ trợ nông dân trồng ngô.

Từ E10 đến chuẩn mực mới giai đoạn 1980 – 1990

Trong những năm 1980, ethanol bắt đầu xuất hiện trong xăng như một phụ gia thân thiện với môi trường. Đến năm 1990, Đạo luật Không khí sạch Clean Air Act yêu cầu nhiên liệu phải sạch hơn, thúc đẩy việc pha ethanol để giảm khí thải CO.

Xăng Ethanol E10 giúp giảm khí thải CO

Năm 1995, nhiều bang ở Mỹ chính thức áp dụng E10, tức xăng pha 10 phần trăm ethanol, như loại nhiên liệu tiêu chuẩn. Đây cũng là thời điểm ethanol bắt đầu thay thế MTBE, một phụ gia độc hại gây ô nhiễm nguồn nước ngầm.

Lan rộng toàn cầu từ thập niên 2000 đến nay

Năm 2003, Mỹ đưa ra Renewable Fuel Standard RFS, quy định bắt buộc tỷ lệ nhiên liệu tái tạo trong xăng. Điều này khiến E10 nhanh chóng trở nên phổ biến tại Mỹ.

Các quốc gia khác cũng lần lượt nối gót như Canada, các nước châu Âu, Úc, Thái Lan và cả Việt Nam. Năm 2018, Việt Nam triển khai xăng sinh học E5 và E10 đang dần được tính đến như bước tiếp theo.

Riêng Brazil, được coi là “thủ phủ ethanol”, đã vượt xa mức E10 khi phần lớn xe tại đây sử dụng E20, E25 hoặc thậm chí E100.