Fiat (Fabbrica Italiana Automobili Torino) là tập đoàn chuyên sản xuất ô tô, động cơ, một tập đoàn công nghiệp và tài chính có trụ sở tại Turin, miền Bắc Italia. Tập đoàn này do một nhóm các nhà đầu tư, trong đó có Giovanni Agnelli, thành lập năm 1899.

Giovanni Agnelli nắm quyền điều hành Fiat cho đến khi ông qua đời vào năm 1945.

Giovanni-Agnelli

Model xe đầu tiên do Fiat sản xuất, 3 ½ CV (rất giống với loại xe Benz thời bấy giờ) với động cơ kép có dung tích 697 cc. Năm 1903, Fiat sản xuất mẫu xe tải đầu tiên. Đến năm 1908 Fiat bắt đầu xuất khẩu ô tô sang thị trường Mỹ, đồng thời lúc này xe taxi của Fiat đang rất được ưa chuộng tại Châu Âu. Chỉ 2 năm sau Fiat đã trở thành công ty sản xuất ô tô lớn nhất tại Italia và vị trí này vẫn được duy trì đến ngày nay. Cũng trong năm 1910, Fiat đã cấp phép cho xưởng đặt tại Poughkeepsie, NewYork - Mỹ, sản xuất chiếc xe đầu tiên. Vào thời điểm đó, giá bán của xe Fiat tại Mỹ dao động trong khoảng $3.600-$8.600 (đắt hơn nhiều so với giá $825 của chiếc Ford Model T đương thời).

Fiat-3-½-CV

Năm 1917, Chiến tranh thế giới I nổ ra, nhà máy tại Mỹ đã phải đóng cửa do những quy định của nước này quá phức tạp. Lúc này tất cả nhà máy của Fiat đều được dùng để sản xuất máy bay, động cơ, súng máy, xe tải và xe cứu thương cho quân Đồng minh. Sau chiến tranh, Fiat cho ra đời chiếc máy kéo đầu tiên của hãng, chiếc 702. Đầu thập niên 20, thị phần của Fiat tại Ý đã lên tới 80%. Năm 1922, Fiat bắt đầu xây dựng nhà máy sản xuất ô tô Lingotto nổi tiếng lớn nhất Châu Âu. Chỉ sau 1 năm Lingotto đã được hoàn thành và đi vào hoạt động. Đây là nhà máy đầu tiên của Fiat sử dụng dây chuyền lắp ráp ô tô. Đến năm 1925, Fiat đã kiểm soát 87% thị trường ô tô Italia.

nha-may-Lingotto

Khi Đại chiến thế giới II bùng nổ, Fiat tiếp tục cung cấp máy móc và xe tải cho quân đội. Năm 1945, khi thể chế Mussolini sụp đổ, Ủy ban giải phóng dân tộc Italia đã tước quyền lãnh đạo tập đoàn Fiat của gia đình Agnelli vì có quan hệ với chính phủ Mussolini. Mãi đến năm 1963, Gianni Agnelli, cháu trai của Giovanni đã được đề bạt nhậm chức Tổng giám đốc trong 3 năm và trở thành Chủ tịch của Fiat đến năm 1996. Ngay khi nắm lại quyền điều hành Fiat, Gianni liền tái tổ chức bộ máy quản lý và danh mục sản phẩm do hệ thống quản lý cũ đã không còn phù hợp với mức tăng trưởng và mở rộng ra toàn cầu của Fiat trong thập niên 60. Năm 1967, Fiat thực hiện vụ thâu tóm đầu tiên khi mua hãng sản xuất ô tô Autobianchi. Cùng năm đó, doanh số của Fiat đạt 1,7 tỷ USD, đánh bại Volkswagen - đối thủ lớn nhất của Fiat tại châu Âu. Năm 1968, Fiat sản xuất khoảng 1.750.000 chiếc xe với tổng doanh thu đạt 2,1 tỷ USD. Sau khi thoả thuận hợp tác với chính quyền Liên Xô năm 1966, Fiat xây dựng xưởng sản xuất tại thành phố Togliattigrad và đi vào hoạt động năm 1970. Sau đó, các xưởng sản xuất ô tô của Fiat mọc lên ở nhiều trung tâm công nghiệp như Yugoslavia, Ba Lan, Bungari và Romania.

Gianni-Agnelli

Fiat đã 12 lần đăng quang giải “Xe hơi của năm - Car of the year”, do các tạp chí ô tô Châu Âu sáng lập từ năm 1964. Trong số đó, các model của Fiat Automobiles đã 9 lần mang chiến thắng về cho tập đoàn.

fiat-124-dino-spider

Fiat-124-Dino-Spider

fiat-850-city-taxy

Fiat-850-City-Taxy

Năm 1986, Fiat mua lại Alfa Romeo từ chính phủ Ý. Năm 1992, một năm sau đó, Fiat mua Maserati. Năm 1995, Alfa Romeo rút khỏi Mỹ. Vào năm 2000, Fiat đã kí hợp đồng liên doanh với GM và xem đây là cơ hội để giảm bớt gánh nặng cho ngành kinh doanh ô tô. Hợp đồng này kéo dài trong 5 năm. Năm 2002 đánh dấu sự trở lại thị trường Mỹ của Maserati dưới quyền kiểm soát của Fiat. Từ đó đến nay, doanh số của Maserati ngày càng tăng mạnh.

Maserati-Spyder

Năm 2014, Tập đoàn Fiat Chrysler Automobiles (FCA) thành lập sau khi Fiat tăng cường đầu tư và thâu tóm toàn bộ cổ phần Chrysler và các công ty con của nó ở Mỹ (Dodge, Jeep, Fiat (Mỹ), SRT... ).

Năm 2019, FCA thành lập liên minh ô tô với Tập đoàn PSA để trở thành nhà sản xuất xe lớn thứ 4 thế giới, sở hữu tổng cộng 13 hãng ô tô thành viên.

FCA